សារៈសំខាន់នៃសិល្បៈច្នៃប្រឌិតក្នុងការអភិវឌ្ឍរបស់កុមារ
ដោយ Grace Hwang Lynch
អត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងសំខាន់៧យ៉ាង ដែលកុមារទទួលបានពីសិល្បៈច្នៃប្រឌិត៖
១- បំណិនចលករ៖ ចលនាជាច្រើនដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការបង្កើតសិល្បៈ ដូចជា ការកាន់ជក់គំនូរ ឬការគូសវាសជាមួយនឹងខ្មៅដៃពណ៌ មានសារៈសំខាន់ចំពោះការរីកលូតលាស់នៃបំណិនចលករល្អៗចំពោះកុមារតូចៗ។ ដំណាក់កាលសំខាន់ៗនៃការអភិវឌ្ឍរបស់កុមារនៅអាយុប្រហែលបីឆ្នាំ រួមមានការគូរង្វង់ និងការចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់កន្ត្រៃសុវត្ថិភាព។ នៅអាយុប្រហែលបួនឆ្នាំ កុមារអាចមានលទ្ធភាពគូររូបជារាងការ៉េ និងចាប់ផ្តើមប្រើកន្តៃ្រដើម្បីកាត់តាមបណ្តោយខ្សែត្រង់។ កម្មវិធីមតេយ្យសិក្សាជាច្រើនផ្តោតលើការប្រើប្រាស់កន្តៃ្រ ពីព្រោះវាអភិវឌ្ឍជំនាញដែលកុមារនឹងត្រូវការសម្រាប់ការសរសេរ។
២- ការអភិវឌ្ឍភាសា៖ សម្រាប់កុមារតូច ពេលយើងនាំគាត់បង្កើតសិល្បៈ ឬគ្រាន់តែនិយាយទាក់ទងនិងសិល្បៈ គឺមានន័យថា គាត់បានទទួលឱកាសរៀនពាក្យដែលទាក់ទងនឹងពណ៌ រូបរាង និងសកម្មភាព។ នៅពេលកុមារចេះដើរតេសតាសមានអាយុមួយឆ្នាំ ឪពុកម្តាយអាចធ្វើសកម្មភាពសាមញ្ញៗដូចជាមូរក្រដាសឲ្យក្លាយទៅជា “បាល់” មួយ។ ពេលរៀនដល់ថ្នាក់បឋមសិក្សា កុមារអាចចេះប្រើប្រាស់ពាក្យពេជន៍ពិពណ៌នា និងពិភាក្សាអំពីគំនិតច្នៃប្រឌិត ផ្សេងៗគ្នារបស់ពួកគេ។
៣- ការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត៖ យោងតាមរបាយការណ៍មួយដែលចេញផ្សាយដោយអង្គការអាមេរិកដើម្បីសិល្បៈ (Americans for the Arts) ការអប់រំសិល្បៈជួយពង្រឹងការដោះស្រាយបញ្ហា និងបំណិនត្រិះរិះពិចារណា។ បទពិសោធន៍នៃការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត និងជម្រើសក្នុងពេលដែលបង្កើតសិល្បៈ បន្តកើតមានក្នុងផ្នែកផ្សេងៗទៀតនៃជីវិត។ លោកស្រី MaryAnn Kohl អ្នកអប់រំផ្នែកសិល្បៈ និងអ្នកនិពន្ធសៀវភៅជាច្រើនក្បាលដែលនិយាយអំពីការអប់រំសិល្បៈរបស់កុមារ បានថ្លែងថា៖ “ប្រសិនបើពួកគេកំពុងរុករក និងកំពុងគិត ព្រមទាំងកំពុងរិះរកបទពិសោធន៍ និងព្យាយាមសាកល្បងគំនិតថ្មីៗ នៅពេលនោះ ភាពច្នៃប្រឌិតរីកលូតលាស់ឡើងហើយ”។
៤- ការរៀនសូត្រអំពីគំឃើញ៖ ការគូរ សូនរូបជាមួយដីឥដ្ឋ និងការក្រងគ្រាប់អង្កាំដោយខ្សែអំបោះ សុទ្ធតែជួយអភិវឌ្ឍបំណិនគំឃើញដែលមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងមិនធ្លាប់មាន។ សូម្បីតែកុមារចេះដើរតេសតាសក៏អាចដឹងអំពីរបៀបប្រតិបត្តិការទូរស័ព្ទដៃទំនើប ឬធេប្ល៊ីត ដែលមានន័យថា មុនពេលពួកគេចេះអាន កុមារយល់អំពីព័ត៌មានគំឃើញមុន។
លោកបណ្ឌិត Kerry Freedman ប្រធានផ្នែកអប់រំសិល្បៈ និងការរចនានៅសាកលវិទ្យាល័យ Northern Illinois University បានថ្លែងថា៖ “ឪពុកម្តាយចាំបាច់ត្រូវដឹងថា នាពេលបច្ចុប្បន្ន កុមាររៀនសូត្រយ៉ាងច្រើនពីប្រភពក្រាហ្វិកជាងពេលក្នុងអតីតកាល”។ លោកបន្ថែមថា៖ “កុមារចាំបាច់ត្រូវដឹងកាន់តែច្រើនអំពីពិភពលោកជាងអ្វីដែលពួកគេអាចរៀនសូត្រតាមរយៈអត្ថបទ និងលេខ។ ការអប់រំសិល្បៈបង្រៀនសិស្សឲ្យដឹងអំពីរបៀបបកស្រាយ រិះគន់ និងប្រើប្រាស់ព័ត៌មានគំឃើញ និងរៀនបង្កើតជម្រើសដោយផ្អែកលើព័ត៌មាននេះ”។ ចំណេះដឹងអំពីសិល្បៈគំឃើញ ដូចជានិមិត្តសញ្ញាក្រាហ្វិក មានសារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងក្នុងការជួយឲ្យកុមារក្លាយជាអ្នកប្រើប្រាស់ប្រកបដោយភាពឆ្លាតវៃ និងដឹកនាំពិភពលោកមួយដែលពោរពេញដោយឡូហ្គោនៃការធ្វើទីផ្សារ។
៥- ការច្នៃប្រឌិត៖ នៅពេលកុមារត្រូវបានលើកទឹកចិត្តឲ្យបញ្ចេញគំនិតផ្ទាល់ខ្លួន និងមិនខ្លាច ក្នុងការបង្កើតការច្នៃប្រឌិតថ្មីដោយខ្លួនឯង ពេលនោះពួកគេនឹងអភិវឌ្ឈការច្នៃប្រឌិតនៅក្នុង ខ្លួន ដែលនឹងមានសារៈសំខាន់នៅក្នុងជីវិតពួកគេពេលធំពេញវ័យ។ លោកស្រី Kohl បានថ្លែងថា៖ “ប្រភេទមនុស្សដែលសង្គមត្រូវការដើម្បីធ្វើឲ្យសង្គមដើរទៅមុខគឺជាប្រភេទមនុស្សដែលមានការគិត ច្នៃប្រឌិត ដែលព្យាយាមស្វែងរកមធ្យោបាយ និងការកែលម្អថ្មីៗ មិនមែនមនុស្សដែលអាចត្រឹមតែអនុវត្តតាមទិសដៅនោះទេ”។ លោកស្រីបន្ថែថា៖ “សិល្បៈគឺជាវិធីសាស្រ្តមួយដើម្បីជំរុញដំណើរការ និងបទពិសោធន៍នៃការគិត និងធ្វើឲ្យអ្វីៗកាន់តែមានភាពប្រសើរ!”។
៦- ការយល់ដឹងពីវប្បធម៌៖ ខណៈពេលដែលយើងរស់នៅក្នុងសង្គមមួយដែលចម្រុះដោយ មនុស្សគ្រប់ជាតិសាស្ត្រ អ្វីៗដែលយើងឃើញក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ក៏បង្ហាញពីខ្លឹមសារចម្រុះខុសៗគ្នាផងដែរ។ លោក Freedman ថ្លែងថា៖ “ប្រសិនបើកុមារម្នាក់កំពុងលេងរបស់ក្មេងលេងមួយ (toy) ដែលបង្ហាញពីអត្ថន័យរើសអើងជាតិសាសន៍ ឬស៊ិចស៊ីនោះ ផ្នែកនៃអត្ថន័យនេះកើតមានឡើងដោយសារតែសោភ័ណនៃរបស់ក្មេងលេង (toy) នោះដូចជា ពណ៌ រូបរាង ម៉ូដសក់”។ ការបង្រៀនកុមារឲ្យស្គាល់ពីជម្រើសនានា ដែលវិចិត្រករ ឬអ្នករចនាបង្កើតឡើងនៅក្នុងវត្ថុមួយ ជួយកុមារឲ្យយល់ពីគោលគំនិតដែលថាអ្វីដែលពួកគេមើលឃើញ អាចជាការបកស្រាយនៃភាពពិតប្រាកដរបស់អ្នកណាម្នាក់។
៧- ធ្វើអោយការរៀនសូត្ររបស់កុមារកាន់តែល្អ៖ ការស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងយ៉ាងស្អិតរមួតរវាងសិល្បៈ និងសមទ្ធិផលរបស់កុមារ។ របាយការណ៍មួយរបស់អង្កការអាមេរិកដើម្បីសិល្បៈបានឲ្យដឹងថា មនុស្សវ័យក្មេងដែលចូលរួមក្នុងសិល្បៈជាប្រចាំ (បីម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ បីថ្ងៃក្នុងមួយសប្តាហ៍ក្នុងរយៈពេលពេញមួយឆ្នាំ) អាចមានឱកាសរៀនពូកែ មុខវិជ្ជា គណិតវិទ្យា វិទ្យាសាស្ត្រ និងសំណេរ ពួកែជាងអ្នកដែលមិនចូលរួមសោះបួនដង។
រក្សាសិទ្ធិ៖ សាលាអន្តរជាតិហ្គោលដិនប្រ៊ីជភ្នំពេញ
